O’zbekistonda valyuta bozorida ishlash uchun siz mamlakatning me’yoriy-huquqiy bazasi haqida bir nechta narsalarni bilishingiz kerak bo’ladi. Siz amal qilishingiz kerak bo’lgan bir nechta talablar mavjud. Markaziy bank yoki O‘zbekiston Markaziy banki har ish kuni mahalliy vaqt bilan 1600 da e’lon qilinadigan rasmiy kursni belgilaydi. Ushbu stavka buxgalteriya hisobi va statistik maqsadlarda, shuningdek, O‘zbekistonda majburiy to‘lovlar va bojxona to‘lovlarini hisoblashda qo‘llaniladi.
Mamlakatning tartibga solish muhiti tadbirkorlik va investitsiya qonunlarining muhim majmui bilan tartibga solinadi. 2012-yilda qabul qilingan “Raqobat to‘g‘risida”gi va “Tadbirkorlik faoliyati erkinliklarining kafolatlari to‘g‘risida”gi qonunlar shular jumlasidandir. Bulardan tashqari O‘zbekistonda investitsion faoliyat va investitsiyalarni tartibga soluvchi qarorlar ham mavjud. Ushbu qoidalar juda murakkab bo’lishi mumkin. Misol uchun, hukumat sizning biznesingiz o’z qoidalariga rioya qilishni talab qilishi mumkin.
O‘zbekistonda xorijiy investorlarga nisbatan ham qat’iy qoidalar mavjud. Xorijiy investorlar bankrotlik yoki to‘lovga qodir bo‘lmagan taqdirda hukumat o‘z mablag‘larini ularga qaytarmasligini tushunishi kerak. Bundan tashqari, hukumat ushbu kompaniyalarning aktivlari ustidan nazoratni saqlab qoladi. Shuning uchun O‘zbekistonda valyuta bozorida ishlashga qaror qilishdan oldin qonunlarni bilishingizga ishonch hosil qilishingiz kerak.
O’zbekistonda valyuta bozorida ishlashdan oldin rioya qilishingiz kerak bo’lgan ko’plab qoidalar va tartiblar mavjud. Agar siz O‘zbekistonda ishlashni istasangiz, mahalliy hukumatingiz bilan tartibga solish bo‘yicha maslahatlashing. Hukumat o’zining mahalliy sanoati va korxonalarini xorijiy raqobatdan himoya qilishdan katta manfaatdor. Biroq, O‘zbekistonda valyuta bozorida ishlashda hukumatdan katta yordam kutmaslik kerak.
Hukumat bank faoliyatini ham nazorat qiladi. Xorijiy banklar mahalliy moliya institutlari bilan qo’shma korxonalar tashkil etish uchun bosim o’tkazishga moyildirlar. O‘zbekistonda xorijiy kapital ishtirokidagi yettita xorijiy bank, akkreditatsiyadan o‘tgan yana beshta xorijiy bank faoliyat yuritmoqda. Biroq, bu banklar mahalliy aholiga bevosita xizmat ko’rsatmaydi. Oʻzbekiston Markaziy banki vakillik qiluvchi banklar haqidagi maʼlumotlarni eʼlon qilmayapti. Shunga qaramay, chet elliklar mahalliy banklarda cheklovsiz bank hisob raqamini ochishlari mumkin. Biroq, mahalliy kredit xorijiy investorlar uchun real emas.
Normativ-huquqiy baza: O‘zbekistonda dunyoning aksariyat davlatlaridan farq qiladigan me’yoriy-huquqiy baza mavjud. U JSTga a’zo bo’lmagan, ammo ushbu tashkilotga a’zo bo’lish ustida ishlamoqda. Biroq, u Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqiga a’zo emas, demak, unda xalqaro tartibga solish standartlari va tuzilmalari mavjud emas. Natijada, Osiyo taraqqiyot banki hukumatga texnik yordam ko’rsatayotgan bo’lsa-da, RBCni targ’ib qiluvchi mustaqil organlarga ega emas.
Huquqiy asos: O‘zbekiston hukumati xalqaro arbitraj qarorlarini tan oladi. Oliy sud xo‘jalik sudining qarorlarini qayta ko‘rib chiqish vakolatiga ega. Oliy sud odatda bu qarorlarni asta-sekin ko’rib chiqadi. Shaffoflik va bashorat qilish mumkin emasligi xorijiy investorlarni jarayonni noaniq va oldindan aytib bo’lmaydigan deb ta’riflashga olib keldi. Vaholanki, O‘zbekiston Investitsiya nizolarini hal qilish bo‘yicha xalqaro markazni ratifikatsiya qilgan va BMTning Xorijiy arbitraj qarorlarini tan olish va ijro etish to‘g‘risidagi konventsiyasini imzolagan.